Monety Polski Królewskiej 1506-1795. Orty, trojaki, grosze...: Półgrosz Zygmunta II Augusta 1548

czwartek, 16 września 2010

Półgrosz Zygmunta II Augusta 1548

Tym razem niewielka, zdawkowa monetka z czasów Zygmunta Augusta. Król ten, po objęciu tronu polskiego po swoim ojcu w 1548 r. (cztery lata po rozpoczęciu rządów na Litwie), zaniechał emisji monet koronnych, ograniczając się do pieniądza litewskiego. Charakterystyczne dla jego panowania są w większości bardzo liczne emisje półgroszy, bitych w nieprzerwanym ciągu od 1546 do 1565 r. Rzadsze roczniki, to przede wszystkim 1554 oraz 1546, 1551, 1552 i 1553. Tutaj przedstawiam pospolitą monetkę z 1548 r. Niewielka zawartość srebra - próba 0,375 - oraz masa 1,25g. Poza datą, legendy wyłącznie otokowe.

Awers: Zygmunt August Król Polski Wielki Książę Litewski
Półgrosz litewski 1548

Rewers: Moneta Wielkiego Księstwa Litewskiego

2 komentarze:

Anonimowy pisze...: W opisie jest błąd dotyczący rozpoczęcia bicia półgroszy. Na podstawie zachowanych informacji o uruchomieniu mennicy wileńskiej przyjmuje się, że pierwsze monety zostały wybite po 14 października 1545 r. Mimo krótkiego okresu, do końca roku powstało sporo odmian, m.in. z datą i bez niej. Pozdrawiam. Wojtek B.; 20 stycznia 2015 18:54
Anonimowy pisze...: Gdyby coś ... oto mój meil: mag71@onet.eu
Wojtek B.; 20 stycznia 2015 18:56

Prześlij komentarz

grosz - srebrna moneta gruba (w stosunku do średniowiecznego denara) wprowadzona w Europie w XIII w., na ziemiach polskich po raz pierwszy w postaci grosza praskiego; kres jej świetności przypada na rewolucję cenową przełomu XVI i XVII w., kiedy mocno spodlała; obecnie moneta zdawkowa w Polsce;

dukat - moneta złota o masie niespełna 3,5g, wprowadzona po raz pierwszy w Wenecji w XIII w.; emitowana przez różne kraje do XX w.;

talar - masywna moneta srebrna wprowadzona na początku XVI w. jako ekwiwalent dukata; nazwa pochodzi od miejsca, w którym po raz pierwszy zaczęto ją wybijać - Joachimsthal (obecnie czeski Jáchymov);

trojak - srebrna moneta trzygroszowa wprowadzona ordynacją menniczą Zygmunta Starego w 1528 r.; największe emisje trojaków, z których słynęła Rzeczpospolita, podejmowały liczne mennice miejskie i koronne za panowania Stefana Batorego i Zygmunta III Wazy; od Stanisława Augusta moneta miedziana; ostatni trojak został wybity przez niepodległe państwo polskie w okresie powstania listopadowego;

ort - srebrna moneta ćwierćtalarowa, z której emisji zasłynął Gdańsk począwszy od 1608 r., wzorując się na miastach niemieckich; orty emitowały mennice miejskie i koronne za panowania Zygmunta III, Jana Kazimierza, Jana III i Augusta III.

H. Cywiński, Dziesięć wieków pieniądza polskiego, Warszawa 1982

A. Dylewski, Historia pieniądza na ziemiach polskich, Warszawa 2011

D. Ejzenhart, Herby i znaki mennicze na trojakach polskich, Wrocław 2008.

T. Iger, Katalog trojaków polskich, Warszawa 2008

T. Kałkowski, Tysiąc lat monety Polskiej, Kraków 1974

E. Kopicki, Monety Zygmunta III Wazy, Szczecin 2007

A. Mikołajczyk, Monety stare i nowe, Warszawa 1988

B. Paszkiewicz, Podobna jest moneta nasza do urodnej panny. Mała historia pieniądza polskiego, Warszawa 2012

H. Radzikowski, Atlas monet polskich i litewskich od XVI do XVIII wieku, Warszawa 2008.

J. A. Szwagrzyk, Pieniądz na ziemiach polskich X-XX w., Wrocław 1990.