Trojak Albrechta Hohenzollerna 1541

Po dłuższej przerwie spowodowanej ważnymi życiowo wydatkami wreszcie odważyłem się wylicytować ostrożnie nową monetkę i zaprezentować ją na blogu. Poprzednio był to trojak Zygmunta Starego, czas na trzygroszówkę jego siostrzeńca. Albrechta Hohenzollerna (1490-1568), ostatniego wielkiego mistrza Zakonu Krzyżackiego, który w 1525 r. zsekularyzował swoje państwo tworząc Księstwo Prus, łączyły bliskie więzy pokrewieństwa z Jagiellonami: jego matką była Zofia Jagiellonka, dziadkiem Kazimierz Jagiellończyk. Jako lennik króla polskiego, wybijał w latach 1529-1568 monety w mennicy w Królewcu zgodne z panującą w Koronie stopą. Trojaki emitowano w latach 1530, 1531, 1533-1535, 1537-1546, 1550 i 1558.

AWERS: ALBRECHT Z BOŻEJ ŁASKI MARGRABIA BRANDENBURSKI KSIĄŻĘ PRUS


REWERS: III - GROSZ SREBRNY POTRÓJNY ALBRECHTA KSIĘCIA PRUS - 1541

Graficznie moneta odpowiada trojakom Zygmunta Starego emitowanym w Prusach Królewskich: na awersie widnieje oblicze księcia skierowane w prawo z napisem otokowym, na rewersie legenda polowa. Po obu stronach (na rewersie aż cztery razy) pojawia się znak mennicy królewieckiej trójlistek. Co ciekawe, trojak - w przeciwieństwie do drobniejszych monet Albrechta, ale również jego rzadkich szóstaków - nie posiada żadnych elementów wskazujących na zależność lenną od króla polskiego. Na pospolitych denarach, szelągach i groszach tego władcy pruski orzeł na rewersie posiada tarczę z literą "S" od "Sigismund".

Wizerunek Albrechta na trojakach ewoluował z biegiem lat podobnie jak Zygmunta Starego. Zmiany nie polegały jednak na starzeniu się oblicza, a na wydłużaniu się brody. Właśnie w 1541 r. jej wcześniejszy, pełen fantazyjnych kędziorów rysowanych typowo renesansową kreską obraz został zastąpiony widocznym powyżej.

Choć trojaki te były bite przez wiele lat, tylko jeden rocznik wg szacunków T. Igera nie posiada w ogóle stopnia rzadkości. Pozycja prezentowana na zdjęciu, z oznaczeniem katalogowym Pr41.2, osiąga rzadkość R. Najrzadszy jest rocznik 1533, uzyskujący notę R7. Za rządów Albrechta mennica królewiecka funkcjonowała do 1563 r.